ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਜਨਗਾਥਾ ਟਾਇਮਜ਼: (ਰਵਿੰਦਰ)
ਬਹੁਤ ਜਲਦੀ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮਾਰਕੀਟ ਤੋਂ 2000 ਦੇ ਨੋਟ ਨਹੀਂ ਮਿਲਣਗੇ। ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਕਿਉਂਕਿ ਹੁਣ ਦੋ ਹਜ਼ਾਰ ਦੇ ਨੋਟ ਆਉਣੇ ਬੰਦ ਹੋ ਗਏ ਹਨ। ਦਰਅਸਲ, ਭਾਰਤੀ ਰਿਜ਼ਰਵ ਬੈਂਕ (ਆਰਬੀਆਈ) ਨੇ ਹੌਲੀ ਹੌਲੀ ਸਿਸਟਮ ਨਾਲ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟ ਵਾਪਸ ਲੈਣਾ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰ ਦਿੱਤਾ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਐਲਾਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021-2022 ਵਿਚ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਨਹੀਂ ਛਾਪੇ ਜਾਣਗੇ। ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਵੀ ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ 2000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨਵੇਂ ਨੋਟ ਨਹੀਂ ਛਾਪੇ ਸਨ। ਆਰਬੀਆਈ ਨੇ ਇਹ ਜਾਣਕਾਰੀ ਆਪਣੀ ਸਲਾਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿੱਚ ਦਿੱਤੀ ਹੈ। ਇਹ ਰਿਪੋਰਟ 26 ਮਈ 2021 ਨੂੰ ਜਾਰੀ ਕੀਤੀ ਗਈ ਸੀ।
ਦੱਸ ਦੇਈਏ ਕਿ ਭਾਰਤ ਵਿੱਚ ਨੋਟਬੰਦੀ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਸਾਲ 2016 ਵਿੱਚ 2000 ਰੁਪਏ ਦਾ ਨੋਟ ਲਿਆਂਦਾ ਗਿਆ ਸੀ ਪਰ ਇੱਕ ਵੱਡਾ ਮੁੱਲ ਦਾ ਨੋਟ ਹੋਣ ਕਾਰਨ ਜਾਅਲੀ ਕਰੰਸੀ ਬਾਜ਼ਾਰ ਵਿੱਚ ਜਾਣ ਦਾ ਜੋਖਮ ਵੀ ਵੱਧ ਹੈ। ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਸਾਲਾਨਾ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਵਿੱਤੀ ਸਾਲ 2021 ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਪੇਪਰ ਕੈਸ਼ 0.3 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਘਟ ਕੇ 2,23,301 ਲੱਖ ਯੂਨਿਟ ਰਹਿ ਗਿਆ। ਮੁੱਲ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਮਾਰਚ 2021 ਵਿੱਚ, 4.9 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਦੇ 2000 ਨੋਟ ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ ਸਨ, ਜਦੋਂਕਿ ਮਾਰਚ 2020 ਵਿੱਚ, ਇਸਦੀ ਕੀਮਤ 5.48 ਲੱਖ ਕਰੋੜ ਰੁਪਏ ਸੀ।
ਆਰਬੀਆਈ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, ਮਾਰਚ 2018 ਵਿੱਚ, 2000 ਸਿਸਟਮ ਵਿੱਚ 336.3 ਕਰੋੜ ਦੇ ਨੋਟ ਸਨ, ਪਰ 31 ਮਾਰਚ, 2021 ਵਿੱਚ, ਇਹ ਗਿਣਤੀ ਘੱਟ ਕੇ 245.1 ਕਰੋੜ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਯਾਨੀ ਇਨ੍ਹਾਂ ਤਿੰਨ ਸਾਲਾਂ ਵਿਚ 91.2 ਕਰੋੜ ਦੇ ਨੋਟ ਸਿਸਟਮ ਤੋਂ ਹਟਾ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ਹਨ।
500 ਰੁਪਏ ਵਧੇਰੇ ਪ੍ਰਸਿੱਧ ਹਨ –
ਰਿਪੋਰਟ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ, 31 ਮਾਰਚ 2021 ਤੱਕ 500 ਅਤੇ 2,000 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਸਰਕੂਲੇਸ਼ਨ ਵਿੱਚ ਕੁੱਲ ਬੈਂਕ ਨੋਟਾਂ ਦਾ 85.7 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਜਦੋਂ ਕਿ 31 ਮਾਰਚ 2020 ਦੇ ਅੰਤ ਤੱਕ ਇਹ ਅੰਕੜਾ 83.4 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ। ਮਾਤਰਾ ਦੇ ਹਿਸਾਬ ਨਾਲ, 500 ਰੁਪਏ ਦੇ ਨੋਟਾਂ ਦਾ ਹਿੱਸਾ 31 ਮਾਰਚ 2021 ਨੂੰ ਕਰੰਸੀ ਵਿੱਚ ਚਲ ਰਹੇ ਨੋਟਾਂ ਦਾ 31.1 ਪ੍ਰਤੀਸ਼ਤ ਸੀ।
