ਨਵੀਂ ਦਿੱਲੀ, ਜਨਗਾਥਾ ਟਾਇਮਜ਼: (ਰਵਿੰਦਰ)
ਚੀਫ ਆਫ਼ ਡਿਫੈਂਸ ਸਟਾਫ ਬਿਪਿਨ ਰਾਵਤ ਨੇ ਚੀਨੀ ਸੈਨਾ ਦੀ ਲੜਾਈ ਦੇ ਤਰੀਕਿਆਂ ਬਾਰੇ ਬਹੁਤ ਵਧੀਆ ਗੱਲ ਕਹੀ ਹੈ। ਉਸਨੇ ਕਿਹਾ ਹੈ ਕਿ ਚੀਨੀ ਫੌਜ ਨੂੰ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਤਿਆਰੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ। ਸੀਡੀਐਸ ਰਾਵਤ ਨੇ ਦੱਸਿਆ ਹੈ ਕਿ ਪਿਛਲੇ ਸਾਲ ਗਲਵਾਨ ਵੈਲੀ ਵਿਚ ਹੋਈ ਝੜਪ ਸਮੇਤ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਰੇਖਾ ‘ਤੇ ਆਹਮੋ-ਸਾਹਮਣੇ ਹੋਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਚੀਨ ਨੂੰ ਇਸ ਗੱਲ ਦਾ ਅਹਿਸਾਸ ਹੋਇਆ ਹੈ। ਇਸ ਦੌਰਾਨ ਉਨ੍ਹਾਂ ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕਾਂ ਦੀ ਭਰਤੀ ਅਤੇ ਤਿਆਰੀ ਬਾਰੇ ਵੀ ਗੱਲ ਕੀਤੀ।
ਨਿਊਜ਼ ਏਜੰਸੀ ਨੇ ਸੀਡੀਐਸ ਦੇ ਹਵਾਲੇ ਨਾਲ ਕਿਹਾ ਕਿ ਚੀਨੀ ਸੈਨਿਕ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਫੌਜ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਨਾਲ ਹੀ, ਉਸ ਕੋਲ ਹਿਮਾਲਿਆ ਦੇ ਪਹਾੜੀ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿਚ ਲੜਨ ਦਾ ਕੋਈ ਤਜਰਬਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਨਰਲ ਰਾਵਤ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਭਾਰਤ ਦੀ ਸਰਹੱਦ‘ ਤੇ ਚੀਨ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਵਿਚ ਤਬਦੀਲੀ ਆਈ ਹੈ। ਖ਼ਾਸਕਰ ਇਹ ਬਦਲਾਅ ਮਈ ਅਤੇ ਜੂਨ 2020 ਦੀਆਂ ਗਲਵਾਨ ਅਤੇ ਹੋਰ ਇਲਾਕਿਆਂ ਵਿੱਚ ਵਾਪਰੀਆਂ ਘਟਨਾਵਾਂ ਤੋਂ ਬਾਅਦ ਆਏ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਸਮਝ ਲਿਆ ਹੈ ਕਿ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਬਿਹਤਰ ਸਿਖਲਾਈ ਅਤੇ ਤਿਆਰੀ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ।
ਸੀਡੀਐਸ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਬਹੁਤੇ ਸੈਨਿਕ ਆਮ ਨਾਗਰਿਕਾਂ ਤੋਂ ਆਉਂਦੇ ਹਨ। ਉਹ ਥੋੜੇ ਸਮੇਂ ਲਈ ਸ਼ਾਮਲ ਕੀਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਕੋਲ ਅਜਿਹੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਲੜਨ ਅਤੇ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦਾ ਕੋਈ ਤਜਰਬਾ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਜਨਰਲ ਰਾਵਤ ਦੀ ਰਿਪੋਰਟ ਵਿਚ ਹਵਾਲਾ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ਕਿ ਭਾਰਤ ਨੂੰ ਚੀਨ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣੀ ਹੋਵੇਗੀ। ਇਸ ਦੇ ਨਾਲ ਹੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਕਿਹਾ ਕਿ ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕ ਅਜਿਹੇ ਖੇਤਰਾਂ ਵਿਚ ਲੜਨ ਲਈ ਬਹੁਤ ਮਾਹਰ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਤਿੱਬਤ ਖੁਦਮੁਖਤਿਆਰੀ ਖੇਤਰ ਇੱਕ ਮੁਸ਼ਕਲ ਦੇਸ਼ ਹੈ। ਇਹ ਇਕ ਪਹਾੜੀ ਖੇਤਰ ਹੈ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਇੱਥੇ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਸਿਖਲਾਈ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ, ਜਿਸ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਸੈਨਿਕ ਬਹੁਤ ਮਾਹਰ ਹਨ ਕਿਉਂਕਿ ਪਹਾੜਾਂ ਵਿਚ ਕੀਤੀ ਗਈ ਲੜਾਈ ਵਿਚ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਬਹੁਤ ਸਿਖਲਾਈ ਹੈ। ਅਸੀਂ ਪਹਾੜਾਂ ‘ਤੇ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਨਿਰੰਤਰ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਾਂ।
ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਜਦੋਂਕਿ, ਅਜਿਹਾ ਚੀਨ ਲਈ ਨਹੀਂ ਹੈ। ਇਹ ਉਹ ਸਿਖਲਾਈ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਉਹ ਪੂਰਾ ਕਰ ਰਹੇ ਹਨ। ਸਾਨੂੰ ਚੀਨੀ ਸੈਨਾਵਾਂ ਦੀਆਂ ਗਤੀਵਿਧੀਆਂ ‘ਤੇ ਨਜ਼ਰ ਰੱਖਣੀ ਹੈ ਅਤੇ ਤਿਆਰ ਰਹਿਣਾ ਹੈ। ਅਜਿਹਾ ਕਰਦੇ ਹੋਏ, ਸਾਨੂੰ ਅਸਲ ਕੰਟਰੋਲ ਲਾਈਨ ‘ਤੇ ਵੀ ਆਪਣੀ ਮੌਜੂਦਗੀ ਬਣਾਈ ਰੱਖਣੀ ਪਏਗੀ’।
ਉੱਤਰੀ ਮੋਰਚੇ ‘ਤੇ ਫੌਜਾਂ ਦੀ ਤਾਇਨਾਤੀ ਤੇਜ਼ ਹੋ ਗਈ ਹੈ। ਸੀਡੀਐਸ ਨੂੰ ਪੱਛਮੀ ਅਤੇ ਉੱਤਰੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ਦੀ ਮਹੱਤਤਾ ਬਾਰੇ ਸਵਾਲ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਸੀ। ਇਸ ‘ਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ ਕਿ ਦੋਵੇਂ ਮੋਰਚੇ ਦੇਸ਼ ਲਈ ਪਹਿਲ ਦੇ ਅਧਾਰ’ ਤੇ ਹਨ। ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੇ ਕਿਹਾ, ‘ਅਸੀਂ ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਤਿਆਰ ਕੀਤਾ ਹੈ ਕਿ ਉੱਤਰੀ ਮੋਰਚੇ ‘ਤੇ ਤਾਇਨਾਤ ਸਾਡੇ ਸਿਪਾਹੀ ਪੱਛਮੀ ਸਰਹੱਦਾਂ ‘ਤੇ ਵੀ ਕੰਮ ਕਰਨ ਦੇ ਸਮਰੱਥ ਹਨ। ਹਾਂ, ਅਸੀਂ ਉੱਤਰੀ ਸਰਹੱਦ ‘ਤੇ ਵਾਧੂ ਕਰਮਚਾਰੀ ਤਾਇਨਾਤ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਕਿਉਂਕਿ ਉਹ ਵਧੇਰੇ ਸਰਗਰਮ ਹੋ ਰਹੇ ਹਨ ਅਤੇ ਸਾਡੇ ਲਈ ਮੁੱਖ ਖ਼ਤਰਾ ਹਨ।
ਗਾਲਵਾਨ ‘ਤੇ ਹੋਈ ਝੜਪ’ ਚ 20 ਭਾਰਤੀ ਸੈਨਿਕ ਸ਼ਹੀਦ ਹੋਏ। ਉਸੇ ਸਮੇਂ, ਚੀਨੀ ਫੌਜ ਨੇ ਆਪਣੇ ਬਹੁਤ ਸਾਰੇ ਸੈਨਿਕਾਂ ਨੂੰ ਵੀ ਗੁਆ ਦਿੱਤਾ। ਹਾਲਾਂਕਿ, ਚੀਨੀ ਸਾਈਡ ਤੋਂ ਆਪਣੀ ਜਾਨ ਗਵਾਉਣ ਵਾਲੇ ਫੌਜੀਆਂ ਦੀ ਅਧਿਕਾਰਤ ਗਿਣਤੀ ਦੀ ਕਦੇ ਪੁਸ਼ਟੀ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਗਈ। ਚੀਨ ਨੇ ਜਨਤਕ ਤੌਰ ‘ਤੇ 4 ਮੌਤਾਂ ਨੂੰ ਮੰਨਿਆ ਸੀ, ਪਰ ਦੱਸੇ ਜਾ ਰਹੇ ਅੰਕੜੇ 5-14 ਹੋ ਸਕਦੇ ਹਨ। ਭਾਰਤ ਨੇ ਅੰਦਾਜ਼ਾ ਲਗਾਇਆ ਸੀ ਕਿ ਪੀਪਲਜ਼ ਲਿਬਰੇਸ਼ਨ ਆਰਮੀ ਦੇ ਇੱਕ ਅਧਿਕਾਰੀ ਸਣੇ 25 ਤੋਂ 40 ਫੌਜੀ ਮਾਰੇ ਗਏ ਸਨ।
